مقاله انگیزش در سازمان های آموزشی

این مقاله به بررسی انگیزش در سازمان‌ های آموزشی پرداخته و به اهمیت نیازها، رفتارهای هدفمند و نقش آن‌ ها در بهبود عملکرد معلمان، دانش‌ آموزان و کارکنان اشاره می‌ کند.

انگیزش در سازمان‌ های آموزشی: تعاریف و اهداف

انگیزش یکی از مفاهیم کلیدی در رفتار انسانی است که تعاریف مختلفی برای آن ارائه شده است. برخی آن را ایجاد انگیزه در فرد می‌ دانند و انگیزه را به‌ عنوان خواسته‌ ها، نیازها، سائقه‌ ها، نیروهای محرک، آرزوها و علایق درونی تعریف می‌ کنند. به‌ طور کلی، انگیزش شامل مجموعه‌ ای از نیروها، میل‌ ها، نیازها و مکانیزم‌ های روانی است که به شروع و استمرار فعالیت برای دستیابی به اهداف شخصی منجر می‌ شود. از این دیدگاه، فرد با تحقق اهداف خود، نیازهایش را برطرف و ارضا می‌ کند. انگیزه‌ ها به‌ عنوان علت رفتار، نقش تعیین‌ کننده‌ ای در آغاز، حفظ و جهت‌ دهی آن دارند. واژه‌ های «انگیزه» و «نیاز» اغلب به‌ صورت مترادف به کار می‌ روند و هر دو به عوامل درونی اشاره دارند که موجب حرکت و فعالیت در انسان می‌ شوند.

نیاز، اساس انگیزش است و نزدیک‌ ترین مفهوم به آن محسوب می‌ شود. نیازها نیروی محرکی هستند که انسان را به جست‌ وجوی راه‌ هایی برای رفع آن‌ ها وا‌ می‌ دارند. از این‌ رو، انگیزش در مدیریت به ایجاد اشتیاق و علاقه برای انجام کار، همراه با ارضای نیازهای منطقی، مادی، اجتماعی و روانی افراد مرتبط است.

انگیزش در مدیریت آموزشی

در مدیریت آموزشی، مطالعه انگیزش با هدف درک نیازها، رفتار و شخصیت دانش‌ آموزان، معلمان و کارکنان صورت می‌ گیرد. هدف، هدایت رفتار آن‌ ها به سمت رفتار مطلوب از طریق ارزش‌ گذاری، عدالت، خودآگاهی و شناخت استعدادها است. معلمان، دانش‌ آموزان و کارکنان نیز می‌ توانند با شناخت نیازها و استعدادهای خود، شخصیت و رفتارشان را به‌ سوی کمال و شکوفایی سوق دهند.

در سازمان‌ ها، انگیزش به معنای دستیابی به رفتارهای هدفمند و برانگیخته است. این نوع رفتار دارای سه ویژگی اساسی است:

1. هدفمندی: رفتار برانگیخته همواره در راستای رسیدن به هدفی مشخص است. فرد یا گروه با آگاهی از نیاز خود، مسیر دستیابی به آن را دنبال می‌ کند.
2. دوام و استمرار: رفتار برانگیخته به دلیل ارتباط مستقیم با نیازها و اهداف، دارای ثبات و استمرار بیشتری نسبت به رفتارهای تصادفی است.
3. احساس نیاز درونی: این رفتار از نیرویی درونی ناشی می‌ شود که فرد را به حرکت وامی‌ دارد. افراد انگیزه‌ های خود را با اصطلاحاتی چون میل، علاقه و نیاز توصیف می‌ کنند.

نیازهای انسان

انسان دارای نیازهای متنوعی است که توسط نظریه‌ پردازان مختلف دسته‌ بندی شده است. به‌ عنوان مثال، موری نیازهای انسان را بدون ترتیب خاصی به موارد زیر تقسیم کرده است:

1. نیاز به موفقیت: تمایل به انجام کارهای دشوار و دستیابی به اهداف بلندمدت.
2. نیاز به پیوستن به گروه: علاقه به تعامل و پذیرفته شدن توسط دیگران.
3. نیاز به ستیزه‌ جویی: تمایل به مقابله با دیگران و دفاع از خود.
4. نیاز به استقلال: میل به خودمختاری و آزادی از وابستگی‌ ها.
5. نیاز به نمایش: لذت از جلب توجه دیگران.
6. نیاز به هیجان: بیان آزاد احساسات و آرزوها.
7. نیاز به کمک به دیگران: علاقه به مراقبت و همدردی با دیگران.
8. میل به نظم: تمایل به سازمان‌ دهی و جلوگیری از بی‌ نظمی.
9. نیاز به کسب قدرت: لذت از کنترل و هدایت دیگران.
10. نیاز به درک و کشف: علاقه به یادگیری و کشف حقایق از طریق پژوهش و استدلال.

این نیازها به‌ طور مستقیم در انگیزش انسان نقش داشته و به‌ عنوان نیروی محرکه‌ ای برای دستیابی به اهداف عمل می‌ کنند.