نقش زنان در انتخاب الگوهای مصرف غذاﻳﻰ و ارائه راهکارهای ﻣﺤﻴط زﻳستی

این مقاله به بررسی نقش زنان در انتخاب الگوهای مصرف غذایی و ارائه راهکارهای محیط زیستی می‌ پردازد. با توجه به تأثیر زنان به عنوان مدیران خانواده و مربیان نسل آینده، اهمیت تغییر الگوی مصرف غذایی و کاهش آلودگی محیط زیست مطرح می‌ شود.

چکیده:
یکی از بحرانهای زیست محیطی مسئله انتخاب الگوهای نامناسب مصرف و در واقع مصرف بی رویه است.افزایش مصرف به معنی افزایش ضایعات و آلودگی محیط زیست است و غذا یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است, که تولید آن به اندازه کافی بستگی به تولید در بخش کشاورزی و روند افزایش جمعیت دارد. زنان میتوانند به عنوان همسر, مادر, مدیر, و برنامه ریز خانواده و کسیکه نقش اصلی را در تنظیم خرید و چگونگی مصرف بعهده دارد و نیز بعنوان مربی و فرهنگساز نسل آینده نقش بسیار مهمی در تغییر الگوی مصرف غذایی و در نتیجه کاهش آلودگی محیط زیست داشته باشد.

در این تحقیق محقق بدنبال اهداف اصلی خویش یعنی افزایش نقش زنان در انتخاب الگوهای مصرف غذایی مناسب و نهایتا کاهش فشار وارد بر محیط زیست به علت الگوهای بی رویه مصرف می باشد. جامعه آماری در این تحقیق , زنان منطقه ٦تهران می باشند که تعداد 11057 نفر را تشکیل می دهند. افراد نمونه به حجم 325 نفر بر اساس نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق, پرسشنامه ویژه ای برای کسب اطلاعات تهیه شده که برای بررسی صحت و سقم فرضیات تحقیق از آزمون کی دو و اسپیرمن استفاده گردید و نتایج آن اینچنین بیان گردید.

مطابق نظر پاسخگویان در مورد فرضیه اول با توجه به اینکه ضرائب 0/263و 0/223 از مقدار جدول 0/148 بیشتر است بین سطح سواد و نوع الگوی مصرف غذا , رابطه معنی دار وجود دارد, یعنی هرچه میزان تحصیلات زنان افزایش می یابد، میزان آشنایی آنان با الگوهای مصرف غذایی افزایش می یابد.همچنین با توجه به اینکه اکثر پاسخها 34/2 درصد در مورد ارتباط سن با الگوی مصرف غذا به سمت گزینه متوسط بوده , پس ارتباط معنی داری بین ایندو وجود ندارد. در مورد رابطه شاغل بودن زنان و نوع الگوی مصرف 68/3 درصد به سمت گزینه های خیلی زیاد و زیاد گرایش داشته و کی دو بدست آمده 77/138 از مقدار جدول بزرگتر است , پس رابطه معنی دار می باشد.

در مورد تاثیر نقش زنان در اقتصاد خانواده در زمینه الگوی مصرف غذا پاسخها به سمت گزینه خیلی زیاد گرایش داشته و در مورد تاثیر نقش زنان بدون همکاری دولت در الگوی مصرف غذا با توجه به مقادیر کی دو بدست آمده 646/424 و 216/523 از مقدار جدول بزرگتر است, پس نقش زنان به تنهایی نمی تواند موثر باشد. بین آموزش زنان و کاهش میزان پسماندها و کاهش در اسراف مواد غذایی و کاهش مشکلات زیست محیطی ارتباط معنی دار وجود دارد , همپنین هر چه سواد تغذیه ای زنان بیشتر باشد وضعیت تغذیه و سلامت خانواده بهتر می شود. بین نقش زنان و سلامت غذای مصرفی ارتباط معنا دار وجود دارد. بین افزایش درآمد و بهبود در وضعیت تغذیه خانواده ارتباط معنا دار وجود دارد. در آخر به ارائه پیشنهاد در دو بخش مجزا , یعنی پیشنهاداتی برای دولت و زنان پرداخته شده است.

فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول: کلیات
١‐١‐ فرضیه ,ضرورت ها و اهداف
١‐١‐١‐ بیان مسئله
١‐١‐٢‐ فرضیه
١‐١‐٣‐ ضرورت و اهمیت تحقیق
١‐١‐۴‐ اهداف
١‐١‐۴‐١‐ اهداف اصلی
١‐١‐۴‐٢‐ اهداف فرعی
١‐١‐۵‐ متغیرها
١‐١‐۶‐ محدودیت های تحقیق
١‐۲- تعاریف نظری و عملیاتی
١‐۲‐١‐ تعاریف نظری
١‐۲‐۲‐ تعاریف عملیاتی
١‐٣‐ تاریخچه تغذیه و الگوی مصرف
١‐٣‐١‐ تاریخچه تغذیه و الگوی مصرف در جهان
١‐٣‐١‐١‐ تغییر دادن الگوی مصرف از نظر دستور کار ٢١
١‐٣‐١‐۲‐ افزایش دسترسی به غذا و تغذیه از نظر دستور کار ٢١
١‐٣‐١‐٣‐ اهمیت موضوع تغذیه و زنان از دیدگاه کنفرانسهای بین المللی
١‐٣‐۲‐ تاریخچه تغذیه در ایران
١‐٣‐۲‐ ١‐ اهمیت الگوی مصرف غذا در برنامه های توسعه کشور
١‐۴‐ فیزیولوژی تغذیه
١‐۴‐١‐ الگوی تغذیه
١‐۴‐٢‐ جریان تولید و تغذیه
١‐۴‐٢‐١‐ تعریف تغذیه
١‐۴‐٢‐٢‐ ماده مغذی
١‐۴‐٢‐٣‐ سوء تغذیه
١‐۴‐٢‐۴‐ تغذیه متعادل
١‐۴‐٢‐۵‐ عادات غلط غذایی
١‐۴‐٢‐۶‐ کربوهیدراتها
١‐۴‐٢‐٧‐ پروتئینها
١‐۴‐٢‐٨‐ چربیها
١‐۴‐٢‐۹‐ ویتامینها
١‐۴‐٢‐١۰‐ عناصر معدنی
١‐۴‐٣‐ تحقیق و توسعه
١‐۴‐٣‐١‐ صنایع غذایی ایران
١‐۴‐۴‐ اثرات زیست محیطی تولید و مصرف غذا
١‐۴‐۴‐١‐ اثرات زیست محیطی کشاورزی
١‐۴‐۴‐۲‐ اثرات زیست محیطی تولید محصولات دامی
١‐۴‐۴‐٣‐ اثرات زیست محیطی فاز فرایند مواد غذایی
١‐۴‐۴‐۴‐ اثرات زیست محیطی مصرف کننده
١‐۵‐ بررسی تغذیه در ابعاد فرهنگی, اقتصادی, اجتماعی
١‐۵‐١‐ اثرات توسعه فرهنگی بر تغذیه
١‐۵‐١‐١‐ الگوهای فرهنگی غذا
١‐۵‐۲‐ اثرات توسعه اقتصادی
١‐۵‐۲‐١‐ اقتصاد مواد غذایی
١‐۵‐۲‐۲- دامنه امنیت غذایی در ایران و جهان
١‐۵‐۲‐٣‐ اثرات توسعه اقتصادی بر تغذیه
١‐۵‐۲‐۴‐ اثرات تغذیه بر توسعه اقتصادی
١‐۵‐۲‐۵‐ ارزشیابی سیاست تغذیه در کلان اقتصاد
١‐۵‐۲‐۶‐ بحران افزایش قیمت مواد غذایی
١‐۵‐۲‐٧‐ رابطه بین درآمد و مصرف
١‐۵‐۲‐٨‐ الگوی مصرف مواد غذایی
١‐۵‐۲‐۹‐ ویژگی الگوی مصرف در کشورهای ثروتمند
۲‐۵‐۲‐١۰‐ ویژگی الگوی مصرف در کشورهای فقیر
١‐۵‐۲‐١١‐ وضعیت الگوی مصرف در ایران
١‐۵‐۲‐١۲‐ روند مصرف سرانه مواد غذایی در کشور
١‐۵‐۲‐١٣‐ موادغذایی و روند عرضه سرانه آنها
١‐۵‐۲‐١۴‐ روند تولید محصولات کشاورزی
١‐۵‐۲‐١۵- وضعیت تولید و مصرف مواد غذایی
١‐۵‐۲‐١۶‐ کیفیت الگوی تولید و مصرف
١‐۵‐۲‐١٧‐ مرکز ثقل تولید محصولات کشاورزی در کشور
١‐۵‐۲‐١۸‐ تصویری از تولید موادغذایی در کشور
١‐۵‐۲‐١۹‐ بررسی وضعیت عرضه محصولات کشاورزی و تاثیر آن در الگوی مصرف مواد غذایی در ایران
١‐۵‐۲‐۲۰‐ استراتژی کاهش ضایعات , وضعیت ایران و ارائه راهکارها
١‐۵‐٣‐ اثرات اجتماعی
١‐۵‐٣‐١‐ رشد جمعیت وغذا
١‐۵‐٣‐۲‐ سیاست عصر کمیابی غذا
١‐۵‐٣‐٣‐ چشم انداز آینده غذا
١‐۵‐٣‐۴‐ اثرات بهبود تغذیه بر سطح نیروی انسانی
١‐۵‐٣‐۵‐ اثرات سوء تغذیه بر توسعه اجتماعی
١‐۵‐٣‐۶‐ تاثیر عوامل اجتماعی بر الگوی مصرف موا غذایی و نقش خانواده
١‐۶‐ زنان
١‐۶‐١‐ زنان و توسعه پایدار در دستور کار٢١
١‐۶‐١‐١‐ نقش زنان در تغییر الگوی مصرف
١‐۶‐١‐۲‐ راهکارهای کاهش مصرف
١‐۶‐١‐٣‐ نقش آموزش زنان در تغییر الگوی مصرف
١‐۶‐١‐۴‐ توانمند سازی زنان در الگوها و نحوه مصرف
١‐۶‐۲‐ن قش زنان در کاهش آلودگی محیط زیست, کاهش جمعیت, کمبود مواد غذایی وکمبود آب
١‐۶‐٣‐ نقش زنان در تغییرات در الگوی مصرف غذایی و سلامت کودکان
فصل دوم: مواد و روشها
۲‐١‐ ویژگی منطقه ۶ تهران
۲‐۲‐ روش تحقیق
۲‐۲‐١‐ نوع تحقیق
۲‐۲‐۲‐ جامعه آماری
۲‐۲‐٣‐ نمونه آماری
۲‐۲‐٣‐١‐ حجم نمونه
۲‐۲‐٣‐۲‐ روش نمونه گیری
۲‐٣‐ ابزار گردآوری اطلاعات
۲‐٣‐١- مشخصات پرسشنامه
۲‐٣‐۲- روایی و پایایی پرسشنامه
فصل سوم: نتایج
٣‐١‐ آمار توصیفی
٣‐١‐١- توزیع سن پاسخگویان
٣‐١‐۲- توزیع وضع تاهل پاسخگویان
٣‐١‐٣- سطح تحصیلات پاسخگویان
٣‐١‐۴- توزیع وضعیت شغل پاسخگویان
٣‐١‐۵- توزیع وضعیت درآمد ماهیانه(خانوار)پاسخگویان
٣‐۲‐ آمار استنباطی
٣‐۲‐١‐ پاسخ به فرضیه اول (بین نقش زنان و نحوه استفاده در الگوهای مصرف غذایی رابطه وجود دارد.)
٣‐۲‐١‐١‐ پاسخ به سوال ١ (آیا سطح سواد زنان در اصلاح الگوهای مصرف غذایی نقش موثر دارد؟)
٣‐۲‐١‐۲‐ پاسخ به سوال ۲ (آیا بین سن زنان و نوع الگوهای مصرف غذایی رابطه وجود دارد؟)
٣‐۲‐١‐٣‐ پاسخ به سوال ٣ (آیا زنان می توانند با انتخاب الگوهای مصرف غذایی مناسب در اقتصاد خانواده تاثیرگذار باشند؟)
٣‐۲‐١‐۴‐ پاسخ به سوال ۴ (آیا نقش زنان به تنهایی و بی پشتوانه دولت می تواند در الگوی مصرف غذا تاثیرگذار باشد؟)
٣‐۲‐١‐۵‐ پاسخ به سوال ۵ (آیا شاغل بودن زنان در الگوی مصرف غذایی خانواده می تواند تاثیرگذار باشد؟)
٣‐۲‐۲‐ پاسخ به فرضیه دوم (بین نقش زنان و کاهش در مصرف (آب, انرژی, پسماند, غذا….) رابطه وجود دارد؟)
٣‐۲‐۲‐١‐پاسخ به سوال ١ (آیا بین آموزش زنان و نوع الگوی مصرف( غذا,آب , انرژی …) ارتباط برقرار است؟)
٣‐۲‐۲‐۲‐ پاسخ به سوال ۲ (آیا بین آموزش زنان و کاهش در اسراف مواد غذایی ارتباط برقرار است؟)
٣‐۲‐۲‐٣‐ پاسخ به سوال ٣ (آیا بین آموزش زنان و کاهش تولید پسماندها ارتباط برقرار است؟)
٣‐۲‐۲‐۴‐ پاسخ به سوال ۴ (آیا بین آموزش زنان و کاهش مشکلات زیست محیطی رابطه برقرار است؟)
٣‐۲‐٣‐ پاسخ به فرضیه سوم (بین نقش زنان در بهبود وضعیت تغذیه ارتباط برقرار است.)
٣‐۲‐٣‐١‐ پاسخ به سوال ١ (آیا بین افزایش درآمد خانواده و بهبود وضعیت تغذیه ارتباط برقرار است؟)
٣‐۲‐٣‐۲‐ پاسخ به سوال ۲ (آیا سطح سواد تغذیه ای زنان در بهبود وضعیت تغذیه و سلامت کودکان و خانواده نقش مؤثر دارد؟)
٣‐۲‐٣‐٣‐ پاسخ به سوال ٣ (آیا بین نقش زنان و سلامت غذای مصرفی در خانواده ارتباط وجود دارد؟)
فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادات
۴‐١‐ بحث و نتیجه گیری
۴‐١‐١‐ مقدمه
۴‐١‐٢‐ بحث و نتیجه گیری پرسشنامه
۴‐١‐٢‐١- نتیجه گیری از فرضیه اول و سوالات پژوهشی مربوطه
۴‐١‐٢‐۲- نتیجه گیری از فرضیه دوم و سوالات پژوهشی مربوطه
۴‐١‐٢‐٣- نتیجه گیری از فرضیه سوم و سوالات پژوهشی مربوطه
۴‐١‐٢‐۴- نتیجه گیری از سوالات مربوط به میزان مصرف مواد غذایی
۴‐۲‐ پیشنهادات
۴‐۲‐١‐ نقش دولت
۴‐۲‐١‐١‐ پیشنهاداتی برای دولت در ارائه برنامه های آموزشی
۴‐۲‐١‐۲‐ سایر فعالیتهای مؤثر دولت در زمینه الگوی مصرف غذا
۴‐۲‐۲‐ نقش زنان
۴‐۲‐۲‐١‐ پیشنهادات برای زنان
پیوست
پرسشنامه در خصوص نقش زنان در اصلاح الگوهای مصرف غذایی
منابع
منابع فارسی
منابع انگلیسی
اینترنت
چکیده انگلیسی
فهرست نمودارها
فهرست شکلها