مقاله گمرک و ترخیص کالا در مشهد

این مقاله به بررسی گمرک و ترخیص کالا در مشهد و نقش آن در تجارت بین‌ الملل می‌ پردازد. با تحلیل چالش‌ های فرایند ترخیص کالا، راهکارهایی برای بهبود وضعیت فعلی ارائه می‌ دهد. گمرک مشهد به‌ عنوان یکی از گمرکات فعال کشور، اهمیت ویژه‌ ای دارد.

مقدمه:
گمرک سازمانی است که در تجارت بین الملل فرایند توسعه پایدار و همچنین تامین بخشی از منابع مالی کشور نقش کلیدی ایفا می‌کند. هر مبادله تجاری بین المللی حداقل مستلزم دو مداخله دولت، یکی در صادرات و دیگری در واردات می‌باشد. بنابراین، پر واضح است که چگونگی فعالیت گمرک تاثیر اساسی بر جریان کالاها در طول مرزهای بین المللی دارد.

تشکیلات گمرک در ایران، سابقه ای دو هزار و سیصد دارد و یکی از قدیمترین تشکیلات بازرگانی در ایران و جهان است. و همین قدمت اهمیت آنرا بخوبی نشان می‌دهد.
«گمرک» بطور کلی به حقوق که به « مال التجاره» تعلق می‌گیرد، گفته می‌شود و در زمان حاضر سیاست‌های دولت در زمینه صادرات و واردات کالا، تشخیص و اخذ حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی، مبارزه با قاچاق و تخلف‌های گمرکی، کسب در آمدهای ارزی از طریق ترانزیت‌های کالا کشورها مختلف از خاک جمهوری اسلامی ایران، صنعت گردشگری و جمع آوری و انتشار آمارهای بازرگانی خارجی را شامل می‌شود.

موارد فوق و توجه به این نکته که هر سال بطور متوسط ۸ میلیون نفر (با احتساب اعضای خانواده‌های یشان ۲۴ میلیون نفر) از هموطنان ما با گمرک ایران سروکار دارند، اهمیت و جایگاه سازمان گمرک را در کشور منعکس می‌کند.

در بین گمرکات کشور، گمرک مشهد، به عنوان فعالترین گمرک خراسان و یکی از ۵ گمرک فعال کشور، به علت موقعیت خاص جغرافیایی و استراتژیک شهر مقدس مشهد، از اهمیت و جایگاه ویژه ای در « ساماندهی اقتصاد کشور» برخوردار است.

بر همین اساس و با عنایت به اهمیت موضوع، محقق رساله حاضر بر آنست تا با شناسایی موانع و مشکلات فرایند ترخیص کالا در گمرک مشهد ونیز ارائه راهکارهایی که به بهبود وضعیت فعلی فرایند ترخیص کالا در گمرک مشهد منجر بشود. گامی هر چند کوچک در راستای توسعه اقتصادی کشور بر دارد.

بیان مساله
گمرک یکی از سازمانها کهن است که پیشنه ای دیرینه دارد.. گمرک یک دستگاه نظارت و وصول کننده درآمد برای خزانه کشور می‌باشد و پاسداری است برای کنترل واردات و حمایت صادرات و انحصارات هر کشور وسیله ای برای پشتیبانی از مصنوعات و نظارت در بازرگانی خارجی.

ماموریت اصلی سازمان گمرک، اعمال سیاستهای اقتصادی و صنعتی دولت از طریق کنترل واردات وصادرات کشور می‌باشد که مسلما اعمال این سیاستها می‌تواند سهم عمده ای در شکوفایی هر کشور ایفا کند.

با تدوین سیاست ساماندهی اقتصادی دولت و مشخص شدن راهبردهای خارجی و نبود آن از طریق افزایش سهم صادرات غیر نفتی در کل صادرات کشور، وظایف گمرک جمهوری اسلامی ایران بیش ار پیش سنگین شده است. چرا که تسهیل در صادرات و نیز واردات مواد اولیه جهت سرمایه گذاری‌های زیر بنایی مورد نیاز صنایع جایگزین آن، ضرورت دگرگونی در نظام گمرکی کشور را اجتناب ناپذیر می‌کند و هماهنگی بیشتر آن را با شرایط اقتصادی جهانی، مطرح می‌سازد

فهرست مطالب
فصل اول-  طرح تحقیق
مقدمه:.. ۱
بیان مساله.. ۳
۲-۱-اهمیت مساله.. ۵
۳-۱ ضرورت انجام تحقیق.. ۶
۴-۱-اهداف اساسی از انجام تحقیق.. ۱۱
۵-۱- فرضیه‌های تحقیق.. ۱۱
فرضیه‌های اصلی:.. ۱۱
۶-۱- روش تحقیق.. ۱۲
۷-۱- جامعه آماری.. ۱۲
۸-۱-نمونه آماری.. ۱۳
۹-۱- محدودیتهای تحقیق.. ۱۳
۱۰-۱- تعریف واژه های تحقیق.. ۱۴
۱-۱۰-۱- گمرک (۱):.. ۱۴
۲-۱۰-۱- تشریفات گمرکی (۲):.. ۱۴
۳-۱۰-۱- ترخیص (کالا) ۳:.. ۱۴
۴-۱۰-۱- ترخیص کالا۱:.. ۱۵
۵-۱۰-۱- اظهار (نامه) گمرکی۲:.. ۱۵
۶-۱۰-۱- کارآیی… ۱۵
۷-۱۰-۱- کارآمد.. ۱۵
فصل دوم
ادبیات موضوع و قلمرو مکانی تحقیق
مقدمه:.. ۱۷
بخش اول.. ۱۸
گمرک و جایگاه آن در کشور.. ۱۸
گمرک و جایگاه آن در کشور.. ۱۹
الف: تاریخچه:.. ۱۹
گمرک در کشور مصر باستان.. ۲۲
اولین تعرفه گمرکی به تاریخ ۱۳۶ سال بعد از میلاد مسیح   ۲۳
پیشینه ماده ۷ گات.. ۲۴
گمرک را بشناسیم.. ۲۵
ب) تعریف گمرک و وظایف آن.. ۲۷
ج) نقش و جایگاه گمرک:.. ۳۰
گمرک تجارت مهرآباد.. ۳۴
انواع فعالیت با توجه به رویه های گمرکی.. ۳۵
میزان فعالیت و تعداد مراجعین.. ۳۵
گمرک جنوب تهران.. ۳۶
ساختار اداری و تشکیلاتی.. ۳۶
نوع فعالیت با توجه به رویه های گمرکی.. ۳۷
آشنایی با گمرک غرب تهران.. ۳۷
گمرک کرمانشاه:.. ۳۹
گمرک همدان :.. ۳۹
گمرک سنندج :.. ۴۰
گمرک قصر شیرین :.. ۴۱
گمرک خسروی :.. ۴۱
گمرک استان هرمزگان.. ۴۱
گمرک بندرعباس و دفاتر تابعه.. ۴۱
گمرک شهید باهنر بندرعباس.. ۴۲
گمرک قشم.. ۴۲
گمرکات استان خوزستان.. ۴۴
گمرک اهواز.. ۴۴
گمرک آبادان.. ۴۵
گمرک بندر امام خمینی(ره).. ۴۵
گمرک خرمشهر.. ۴۷
گمرک زاهدان.. ۴۸
گمرک میرجاوه.. ۴۹
افتتاح گمرک پیشین.. ۴۹
گمرک چابهار.. ۵۰
وضعیت گمرکات سایرکشورهای جهان.. ۵۰
نگاهی به بیانیه آروشا:.. ۵۰
الف- عامل معنوی.. ۵۱
ب- عامل مادی.. ۵۱
نظام نامه رفتاری مصوب سازمان جهانی گمرک:.. ۵۲
پیشگفتار.. ۵۲
نقش ادارات گمرک.. ۵۲
نظامنامه رفتاری.. ۵۴
ضوابط و قواعد رفتاری.. ۵۴
نگاهی به اصطلاحات بین المللی گمرک.. ۵۷
اطلاعات مورد نیاز عمومی در اظهارنامه های کالا.. ۵۹
تعهد درمورد حقوق و عوارض ورودی :.. ۶۶
تعهد در مورد اسناد و مدارک و مجوزها.. ۶۷
۳-وضعیت متعهد.. ۶۸
بخش دوم.. ۶۹
مفاهیم اصطلاحات گمرکی طبق قانون گمرک.. ۶۹
الف) حقوق گمرکی.. ۷۰
۱- تعرفه ویژه.. ۷۱
۲- تعرفه بر حسب ارزش (تعرفه ارزشی).. ۷۱
۳- تعرفه مرکب.. ۷۲
۴- تعرفه متغیر.. ۷۳
۵- تعرفه ضد دامپینگ.. ۷۴
۶- تعرفه تلافی.. ۷۴
۷- سایر تعرفه های گمرکی.. ۷۵
۸- تعرفه مطلوب.. ۷۵
ب)نمانکلاتورهای طبقه بندی کالا.. ۷۶
ج) عوارض گمرکی.. ۷۷
ه – تشریفات گمرکی.. ۷۹
بخش سوم.. ۹۶
«مبادله الکترونیکی اطلاعات» در تجارت و گمرک.. ۹۶
الف) نقش «مبادله الکترونیکی اطلاعات» در تجارت و گمرک   ۹۷
قابلیتهای سیستم مکانیزه گمرکی.. ۱۰۰
ب) مزایا و قابلیت های فنی سیستم آسی کودا.. ۱۰۵
ج) مزایای سیستم آسیکودا.. ۱۰۷
بخش چهارم.. ۱۱۰
قلمرو مکانی تحقیق.. ۱۱۰
الف) آشنایی با گمرک مشهد.. ۱۱۱
فصل سوم
روش انجام پژوهش
مقدمه:.. ۱۱۸
۱-۳- روش تحقیق:.. ۱۱۹
۲-۳- فرضیات تحقیق.. ۱۲۰
۳-۳ جامعه آماری:.. ۱۲۱
۴-۳- نمونه آماری.. ۱۲۲
۵-۳- ابزارهای جمع آوری اطلاعات.. ۱۲۳
۶-۳- روش تحلیل داده‌ها.. ۱۲۶
۷-۳-روش انجام آزمون فرضهای آماری.. ۱۲۶
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه یافته‌ها.. ۱۲۸
فصل پنجم
نتیجه گیری
نتیجه گیری.. ۱۴۷
پیشنهادات:.. ۱۵۲
فصل ششم
ضمائم
منابع.. ۱۶۲