تحقیق کامل فرسایش خاک

دانلود تحقیق و مقالات  مقاله رشته مهندسی کشاورزی با عنوان دانلود تحقیق کامل فرسایش خاک در قالب ورد و قابل ویرایش و در ۱۰۸ صفحه گرد آوری شده است. در زیر به مختصری از آنچه شما در این فایل دریافت می کنید اشاره شده است.

 

مقدمه :
هر آنگه از خاکزیان و دنیای زنده خاک سخنی به میان‌آید . نظرها به موجودات بزرگ خاکی ، به ویژه انسانها معطوف می گردد . با کمی دقت و تفحص در این باره مشاهده می شود که قسمت اعظم حیات به دنیای زنده غی قابل روئیت در خاک تعلق دارد و نقش انها در مقایسه با موجودات بزرگ ، غیر قابل قیاس است . طبیعتی که در آن زندگی می کنیم دارای شرایط ویژه ای است که برقراری حیات را در آن ممکن می سازد و تدام حیات به ثبات این شرایط و ثبات این شرایط به توازن بیولوژیکی بستگی دارد .
پیشرفت علم موجب گسترش تکنولوژیکی در زمینه های مختلف اعم از میکانیکی و شیمیایی گردید که کشاورزی کاربردی نیز از آن بی بهره نمانده است . بکار گیری این تکنولوژی در کشاورزی مستلزم آشنایی کافی با خاک و تمام متعلقات آن اعم از جندار و بی جان ، اتمسفر و گاز های موجود در آن و هم چنین شرایط زیست محیطی است . در غیر اینصورت نتیجه آن از هم پاشیدگی توازن بیولوژیکی و تغییر شرایط لازم برای حیات است . نازک شدن لایه اوزن در استراتوسفر و پارگی آن در بعضی از نقاط ، ایجاد بارانهای اسیدی ،‌آلودگی آبهای زیر زمینی و افزایش و گسترش روز افزون بیماریهای گیاهی حاصل این عدم توجه و آشنایی است . بنا براین کسب اطلاعات بیشتر در زمینه های مختلف علوم کشاورزی لازم بوده و چشم پوشیدن از موفقیت های زودگذر که از طریق مصرف سموم و غیره حاصل می شود ، برای حفظ محیط زیست ، ضروری است .

پیشگفتار :‌
خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی و عوامل تولید است . روزبه روز که بر تعاددا جمعیت جهان افزوده می شود و قدرت خرید مردم بالا می رود و بشر مترقی می گردد ، توقعات انسان از این منبع بزرگ طبیعی و عامل مهم تولید بیشتر می شود .
انسان برای تامین نیاز مندیهای گونانگون و فراوان خود مجبور است از یک طرف با استعمال کود شیمیایی زیاد ، آبیاری فراوان ، مصرف سموم حشره کش ، استفاده از ماشین آلات کشاورزی و دیگر امکانات و وسائل ، درآمد را در واحد سطح زمینهائی که تا کنون به زیر کشت رفته است افزایش دهد . از طرف دیگر باسکوبندی دامنه کوه ها و تبدیل مراتع و زمینهای جنگلی به زمینهای زراعتی و همچنین تامین آب بیشتر و استفاده از مواد شیمیایی و غیره ، ارتفاعات و زمینهای بایر و کویری را به زیر کشت بگیرد و به این معنی طریق بر سطح زمینهای زراعتی خود بیفزاید .
شواهد نشان می دهد ، زمین از موقعی که مورد بهره برداری انسان قرار گرفته است ، حاصلخیزی آن بر اثر عدم توجه و اقدامات نامناسب کاهش می یابد .
انسان براثر کشت متوالی یک نوع محصول در سالهای متمادی یا عدم رعایت تناوب صحیح در زراعت و همچنین جمع آوری بقایای محصول (ماده آلی) و سوزاندن آن و تعلیف احشام در مزارع پس از جمع آوری محصول و خلاصه استفاده بیش از حد از زمین بدون دادن کود و تقویت آن و دیگر اقدامات نامناسب و نابجا باعث فقیر شدن خاک از لحاظ مواد غذائی و مواد آلی و نامرغوب شدن بافت ان ، و در نتیجه کاهش شدید حاصلخیزی خاک شده است .
انسان در بسیاری از مناطق جهان بر اثر آبیاری زیاد با آب نامناسب و شور ، باعث شور شدن سطح وسعی از زمینهای غیر شور شده است . منابع زیادی دردست است که در بسیاری از کشور ها ، منجمله هندوستان ،‌پاکستان ، مصر و ایران به ویژه از نیمه دوم قرن نوزدهم که آبیاری شیاری معمول شد ، سطحها وسعی از زمینهائی که روزی از حاصلخیز ترین خاکها بوده است ، بر اثر آبیاری بی رویه با آبهای نا مناسب ، حاصلخیزی خود را از دست داده و به کلی ویران و متروک شده است (۴۰ص۳۷۶)‌. همچنین زمینهای بایر و شوری که پیشینیان با هزران زحمت و صرف هزینه زیاد آباد و قابل استفاده کرده بودند ، بر اثر عدم اطلاع عاملین بعدی از اصول صحیح کشاورزی ، مجددا شور و ویران شده است .
انسان بر اثر قطع بی رویه به اشجار چرای بیش از حد و بیموقع دام درمرتع و کندن بوته ها و درختان به عنوان ماده سوختنی و غیره نیز کاشتن گیاهان وجینی مانند چغندر ، پنبه ، وغیره در سالهای متمادی ، موجب کاهش یا نابودی پوشش زنده خاک و هوموس یعنی مهمترین عامل حفظ کننده خاک شده است . بدیهی است که خاک با از بین رفتن پوشش زنده و هوموس آن در معرض فرسایش شدید قرارمی گیرد و اثر های شوم فرسایش در کاهش حاصلخیزی خاکها ، پر شدن سرع سدها کم شدن ذخیره آبی کشور ، متغیر و ناثابت بودن آبهای سطحی و بروز فصول کم آبی و همچنین پیشروی کویر ها و مدفون گشتن مزارع و منازل در زیر شنهای روان و خلاصه در خرابی وضع طبیعی ،‌اقتصادی و اجتماعی ظاهر می شود .
انسان با مصرف انواع مختلف کود ها شمیایی و به کار بردن سموم حشره کش و علف کش به منظور بالا بردن سطح تولیدات کشاورزی در جهت رفع نیازمندیهای گوناگون خود باعث آلودگی خاک شده است .
انسان همانطور که به خاطر بهره گیری بیشتر از زمین ، باعث اینهمه تغییرات زیانبخش کیفی و کمی خاکها شده است ، از وقتی که به اشتباهات خود پی برده و متوجه شده است که با این اعمال بی رویه خود ، خاک را دارد به نابودی می کشاند برای جلوگیری از تغییرات نامطلوب و تخریب بیشتر خاک درصدد یافتن راه های مبارزه با آن بر آمده و خوشبختانه نامطلوب و تخریب بیشتر خاک در صدد یافتن راه های مبارزه با آن بر آمده و خوشبختانه راه های مناسبی هم پیدا کرده است که در سالهای اخیر به آن توجه زیادی می شود .

فصل اول
تشکیل خاک
تشکیل ساختمان خاک :
یکی از مهمترین نتایج خاکشناسی شناخت این حقیقت است که خاک نیز مانند موجودات زنده بوجود می آید ، بالغ و پیرو می شود . بوجود آمدن با تخریب سنگهای موجود در سطح زمین شروع شده و مهمترین مواد اولیه آن رااز زمین شناسی سنگهای آتشفشانی از سرد شدن و بلوری شدن گدازه ها بوجود می آیند ، مانند گرانیت و بازالت . از تجزیه سنگهای اولیه و انباشته شدن مواد تخریبی به صورت لایه ها و همچنین سخت شدن مجدد آنها سنگهای رسوبی ایجاد می شوند . چنانچه سنگهای رسوبی تحت تاثیر گرما و فشار جا به جا شوند (مانند آنچه در چین خوردگی ها مشاهده می گردد ) ، سنگهای دگرگونی بوجود خواهند آمد . از سنگهای اولیه ، توسط فرآیندی تخریب نام دارد ،‌طی زمانی طولانی خاکهای معینی ساخته می شوند و نسبت به شرکت فاکتور های مختلف در تجزیه سنگها می توان از تخریب میکانیکی – فیزکی و یا بیولوژیکی – شیمیایی نام برد . مهمترین دلیل تخریب فیزیکی ، تغییرات شدید حرارتی است که از طریق انقباض و انبساط سنگها ، موجب متلاشی دن آنها می شود . یکی دیگر از راههای خرد شدن میکانیکی تصادم و بهم سائیده شدن ذرات در هنگام انتقال به ویژه توسط یخ در دوره یخبندان است . فعالیت انتقالی ذرات آب و باد امروزه نیز یکی از فاکتور های موثر در تشکیل خاکدانه ها است . اولین تخریب شیمیایی توسط اسید کربنیک موجود در آب انجام می شود که سنگهای کربناتی را حل کرده و بی کربنات تبدیل می نماید . تجزیه سلیکاتهای مختلف مانند فلد سپات و گلیمر بیشتر یونهای ئیدروژن آزاد در محلول خاک انجام می شود . با توجه به این که اسد کربینک و هم چنین یونهای ئیدروژن خاک منشأ بیولوژیکی دارند و توسط ریشه گیاهان و سایر موجودات زنده وارد فاز مایع خاک می گردند . لذا این فرآیند تخریبی را بیولوژیکی شیمیایی می نامند . در اثر فعالیتهای موجودات زنده خاک مقداری زیادی اسید های آلی نیز تولید می شوند که در اثر یونیزاسیون آنها پروتون واردخاک می شود . اهمیت و نقش میکرو وارگانیسمها به عنوان فاکتور ژئولوژیکی تقریبا دیر شناخته شد و میکروبیولوژی خاک امروزه به عنوان شاخه جدیدی از ژئومیکروبیولوژی خاک امروزه به عنوان شاخه جدیدی از ژئومیکروبیولوژی جایگاه مهمی را در زمینه تحقیقات به خود اختصاص داده است .
با ادامه تخریب دراثر تجزیه فیزیکی و شیمیایی سنگها ، از طریق تغییرات ایجاد شده در مواد ذرات خاکسازی جددی ایجاد می شوند . مثلا از گرانیت غنی از کوارتز و فقیر از فلدسپات ، خاک شنی لومی و از سنگهای غنی از فلدسپات و فقیر از کوارتز خاک لومی سنگین تکامل می یابد .
ایجاد خاکها مختلف به سرعت و چگونگی جریان تخریب بستگی دارد که این خود نیز از طرفی به ترکیب سنگهای مادر و مقاومت آن در مقابل تاثیرات اتمسفری و از طرف دیگر به نیرو های اقلیمی و هم چنین به میکرو و ماکرو فلور خاک مربوط می باشد . تخریب سیلیکاتها بویژه فلدسپات پتاسیم از همه آسان تر انجام می شود ، بطوریکه ابتداء پتاسیم و سپس آلومینیم آن خارج می گردد . تخریب گلیمر کندتر از فلدسپات است و کوارتز بودن تغییر به فرم شن باقی می ماند .
حرارت و رطوبت اهمیت ویژه ای در تشکیل خاک دارند ،‌زیرا آنها نه تنها تعیین کننده شدت تخریب هستند ، بلکه دررشد و تکامل گیاهان و پست نیز موثر ترند . مهم در این رابطه نیست مقدار بارش و تبخیر در هر یک از محدوه های آب و هوایی است .
در مناطق خشک که تبخیر بیش از بارش است ، حرکت کاپیلاری آب از پایین به بالا است و نتیجه آن تجمع نمک در قشر سطحی می باشد ، مانند آنچهدر خاکهای کویری و شوره زارها دیده می شود .
در مناطق خشک حتی زمانیکه معدنی شدن متوقف و محدود میشود عملا هوموس خام و مرداب به وجود نمی آید . مناطق خشک در صورتیکه به قدر کافی آبیاری شوند از حاصلخیزترین خاکها محسوب می شود  . در مناطق آب و هوایی هومید سمت و سوی حرکت آب و مواد محلول در آن از بالا به پائین است ،‌به طوری که مقدار زیادی از مواد موجود در خاک آبشویی شده و طبقات فوقانی تخلیه می گردند (پودزول و پزوید وگلای) . خاکهای پودزول خاکهای ویژه مناطق هومید در سواحل اروپا هستند و مشابه این گونه خاکها در مناطق ساحلی شمال ایران نی به وفور یافت می شوند . چنین ویژگیهایی در بعضی از خاکها قهوه ای درو از دریا نیز مشاهده شده است . نمک زدایی این خاکها در مناطقی که تخریب و معدنی شدن بیولوژیکی در آنها به علت پائین بودن درجه حرارت کاهش یافته است ، موجب ایجاد مرداب و انباشته شدن طبقات هوموس اسیدی می شود .
در مناطق معتدله و نیمه مرطوب بارش و تبخیر تقریبا در حالت توازن قرار دارند . حرکت تبخیری آب (پائین به بالا )‌در زمان خشکی با جریان نفوذی آب در دوره بارش متعادل حرکت تبخیری آب (پائین به بالا)‌در زمان خشکی با جریان نفوذی آب در دوره بارش متعادل می گردد و چنین شرایطی برای حفظ ذخیره مواد غذایی در خاک بسیار مناسب است .
نهایتا انسانها نیز توسط انتخاب گیاهان زراعی متفاوت و انجام عملیات زراعی مختلف اعم از میکانیکی و یا شمیایی در تشکیل خاک تأثیر می گذارند ، مثلا یک خاک شنی فقیر از باز در بهره برداری به عنوان جنگل سوزنی برگ به پودزولی شدن دارد ، در حالیکه همین خاک در جنگل پهن برگان به خاک قهوه ای تبدیل می شود . چگونگی تشکیل خاک در شمای زیر مشاهده می شود . و………..

فهرست مطالب
مقدمه ۱
پیشگفتار ۲
فصل اول «تشکیل خاک»
۱- تشکیل ساختمان خاک ۵
۲- عوامل بیولوژیکی در تشکیل خاک ۱۱
۳- بافت خاک ۱۲
۴- تکامل خاک ۱۴
فصل دوم «خواص خاک»
۱- خواص فیزیکی خاک ۱۷
۲- ترکیب شیمیایی خاک ۲۰
۳- مواد آبی خاک ۲۲
۴- مواد معدنی خاک ۲۵
فصل سوم «فعالیت خاک و رابطه خاک با فاکتور های محیط زیستی»
۱- روشهای تعیین درجه فعالیت بیولوژیکی خاک ۳۰
۲- اندازه گیری درجه فعالت انزیم در خاک ۳۰
۳- اندازه گیری تنفس خاک ۳۲
۴- تهویه خاک ۳۳
۵- دمای خاک ۳۶
۶- واکنش خاک ۳۶
۷- استرکتور خاک و فضای حیاتی ۳۸
فصل چهارم «خاکهای مناسب در چند گیاه مختلف»
۱- فراهم نمودن شرایط مناسب د رخاک ۴۲
۲- پیدایش خاک زراعتی ۴۳
۳- خاک مناسب زراعت چغندر قند ۴۳
۴- چغندر قند ۴۴
۵- خاک ماسب پنبه ۴۴
۶- خاک مناسب کنف ۴۵
فصل پنجم «اهمیت خاک»
۱- خاک تا چه حد زنده و فعال است ۴۸
۲- اهمیت خاک از نظر کشاورزی ۴۹
۳- طبقات خاک از نظر کشاورزی ۵۰
فصل ششم «عناصر موجود در خاک»
۱- گوگرد خاک ۵۲
۲- فسفر خاک ۵۵
۳- پتاسیم خاک ۵۶
۴- کلسیم خاک ۵۷
۵- منیزیم خاک ۵۹
۶- آهن خاک ۶۰
۷- منگنز خاک ۶۱
۸- مس خاک ۶۲
فصل هفت «مشخصات مهمترین خاکهای متداول جهان»
۱- خاک خام ۶۵
۲- رانکر ۶۵
۳- اندسینا ۶۶
۴- پارارندسینا ۶۸
۵- ترافوسکا ۶۹
۶- خاکهای غرقابی ۷۰
۷- خاکهای دست ساز ۷۱
فصل هشت «خاکهای مناطق گرم و خشک»
۱- عومال تشکیل دهنده خاک نواحی خشک ۷۳
۲- ویژگی های کشاورزی در خاک مناطق خشک ۷۴
۳- طبقه بندی خاکهای مناطق و مناطق وابسته به آن ۷۵
۴- انواع خاکهای مناطق گرم و خشک
انواع خاکهای مناطق گرم و خشک اورتیز دل ۷۵
انواع خاکهای مناطق گرم و خشک لاتوز دل ۷۶
انواع خاکهای مناطق گرم و خشک پلاستوزدل ۷۷
انواع خاکهای مناطق گرم و خشک تراروز ۷۷
۵- خاکهای کویری ۸۰
۶- خاکهای شور و قلیا ۸۰
۷- اثر های نامطلوب شوری خاک ۸۲
فصل دهم «حاصلخیزی و حفاظت خاک»
۱- حاصلخیزی خاک و طریقه حفظ آن ۸۷
۲- جنبه های حیاتی حاصلخیزی خاک ۸۸
۳- فرسایس و حفاظت خاک ۸۸
منابع و مآخذ ۹۵

منابع و مآخذ :
۱- دکتر حق پرست تنها ، محمد رضا ، ۱۳۷۲ . خاکریزان زراعی . انتشارات دانشگاه رشت منبع (۱)‌
۲- زرین کفش ، منوچهر و سعادت لاجوری . ناصر . ۱۳۴۸ . علوم خاکشناسی . انتشارات ابوریحانی منبع (۲)‌
۳- دکتر کدوانی ، پرویز ، ۱۳۵۶ ، حفاظت منابع طبیعی خاک . انتشارات دانشگاه تهران . منبع (۳)‌
۴- آرنون – آبی . ترجمه کوچکی (۴)‌و علیزاده الف . ۱۳۶۵ . اصول زراعت در مناطق خشک . انتشارات آستان قدس رضوی مشهد منبع (۴)
دکتر هلیل ، دانیل ترجمه دکتر عاملی (م) و ۱۳۶۰ آب و خاک انتشارات دانشگاه تهران منبع ۵
رستگاری ، محمد علی . ۱۳۷۷ :‌زراعت عمومی . انتشارات برهمند . منبع ۶
عطائی .(م) . ۱۳۴۷ زراعت . انتشارت دانشگاه تهران منبع (۷)
فریدی الهی (ع)‌. ۱۳۶۱ . سبزیکاری عملی . انتشارات روز بهان منبع (۸)
منگل ، کنداد و کرکبی ، ارنست ، ترجمه سالاردینی (۴)‌و مجتهدی (م)‌. ۱۳۶۷
اصول تغذیه گیاه . انتشارات دانشگاه تهران منبع (۹)
آرنون آی . ترجمه دکتر علیزاده الف و کوچکی (۴)‌. ۱۳۶۸ . اصول زراعت در مناطق خشک جلد دوم انتشارات آستان قدس رضوی مشهد منبع (۱۰)
آلبرت دمولون ترجمه قریب (ع)‌. ۱۳۲۹ . تولید خاک از نظر کشاورزی منبع (۱)‌
آلبرت .ب. فتوسنتز آدریان . ترجمه شیرازی (م) . ۱۳۸۲ . حفاظت آب و خاک .
انتشارات مدرسه برهان موسسه فرهنگی منبع (۱۲)
مشایخی ، علی و ۱۳۴۸ . خاک و حاصلخیزی آن انتشارات اصفهان منبع ۱۳
طراح داود . ۱۳۶۱ کشاورزی و یاغداری . انتشارات امیر کبیر منبع (۱۴)‌
تانهیل . ایوان ترجمه عماری (ک) . ۱۹۵۳ آب و هوا . انتشارات نیل . منبع (۱۵)‌